Ο Ελληνο-Καναδός ποιητής και συγγραφέας Μανώλης Αλυγιζάκης

Ένα μικρό πορτρέτο του ελληνοκαναδού πολυμεταφρασμένου ποιητή-συγγραφέα και μεταφραστή  Μανώλη Αλυγιζάκη. Ακολουθεί μια συζήτηση με την Νότα Χρυσίνα για την λογοτεχνία που μάς αφορά καθώς η καρδιά της Ελλάδας χτυπάει και στον παγωμένο Καναδά! 

ΘΕΑ

Πανοραμική θέα

απ’ τ’ ανατολικό παράθυρό σου

προς την πλατεία που

τ’άγαλμα του Ερμή ολόγυμνο

γυαλίζει στη λιακάδα

κι αισθάνεσαι την προτροπή

να τρέξεις και να το σκεπάσεις

μ’ ένα ολόασπρο σεντόνι

αλέκιαστο από της νύχτας

το οργασμικό τραγούδι

ντροπή τ’ αθώα μάτια των παιδιών

να τόνε δουν

μ’ ολάνοιχτα τα μάτια και

με την ανεπαίσθητή του στύση

VIEW

Panoramic view

through your eastern window

towards the plaza where

the naked statue of Hermes

gleams in the sunlight

and you feel the urge

to run and cover it with

a white bed-sheet

unstained from last night’s

orgasmic song

shame that young innocent

children see him

with his wide open eyes

and his discernible erection

ΗΧΩ

Άνοιξε το παράθυρό της.

Γυναίκας δύναμη

ευφρόσυνη

που με συντάραξε

και στη μνήμη μου έφερε

παραδείσια φιλιά

κι ονειρεύτηκα να συλλάβω

τον ήχο μιας σταγόνας

μες στην ομίχλη

αόρατη που έπεφτε

στο συντριβάνι της πλατείας.

Γεια σου ζωή, εδώ κι εγώ.

Πλιτς!

ECHO

She opened her window. 

Powerful feminine

exhilarating gesture

that shook me

memory rekindled

paradisiacal kisses

I dreamed of capturing

the echo of a raindrop

falling through fog 

into the plaza fountain.

Greetings, oh life, here I am.

Splash!

ΜΥΗΣΗ

Ονειρεμένη εικόνα

ασυνόρευτη του πεύκου

διαλογισμός και αχλή αφή

δαχτύλων και πνοών

που ζουν θεσπέσιους ήχους

κι εγώ στα μάτια σου

ψάχνω να βρω

σε δάκρυ

ασύλληπτη

τη μύηση του χρόνου

INITIATION

Dreamy image

borderless

of a cypress in meditation

feathery touch

of fingers and breaths

heavenly sounds

experienced

and in your eyes

I want to discover

in your teardrop

inconceivable

the cryptic

initiation of time

Κύριε Αλιγιζάκη είσθε έλληνας του εξωτερικού. Συνέβαλε η νοσταλγία της πατρίδας στην επιθυμία να γράψετε;

 Μια από τις μεγαλύτερες επιρροές στο γραψιμό μου είναι η νοσταλγία, η έλλειψη, αφού ζω τόσα χρόνια μακριά απ’ τα πάτρια χώματα. Πιστεύω όμως ότι η έλλειψη αυτή συνέβαλε θετικά στη δημιουργική μου πορεία γιατί μ’ έκανε να ξαναζήσω και να φέρω στο φως εικόνες γλυκές, εικόνες τρυφερές, εικόνες που μετουσιώνουν την καθημερνότητα και μας φέρνουν πιο κοντά στον πραγματικό μας εαυτό. Επίσης πιστεύω ότι ο μετανάστης που έχει ζήσει σε δυο τόπους έχει κατά κάποιο τρόπο αντικαταστήσει ένα πράγμα με κάτι άλλο όπως έχω γράψει σε κάποιο ποίημά μου

                    

                     Με χέρια μυρωμένα στης Σαντορίνης αλαφρόπετρα

                 και στου Θεοδωράκη τα τραγούδια, με κρασοπότηρο μισογεμάτο

                 διάλεξα τις δυο πατρίδες, μα σαν διαπίστωσα αδύνατο

                 έτσι να ζω πως ήταν ακρωτηρίασα τα δυο μισά

                 και σαν αντάλλαγμα γεμάτου στομαχιού εδέχτηκα το προδομένο

                 ηλιοβασίλεμα και την πικρή τη νοσταλγία

Οι μνήμες της πατρίδας σας της Κρήτης, με το ιδιαίτερο τοπίο αλλά και την μουσικότητα της γλώσσας, σάς έχουν επηρεάσει στον τρόπο γραφής;

 Χωρίς καμιά αμφιβολία όλα όσα φέρνουμε μαζί μας, καταγωγή, ρίζες, ιστορίες, παράδοση, όλα αυτά είναι που εκφράζουμε κι εγώ δεν είμαι εξαίρεση του κανόνα αυτού. Παντού υπάρχουν τα στοιχεία αυτά και παντού στη δημιουργική μου πορεία θα υπάρχουν όσος καιρός και να περάσει στην ξένη χώρα. Αφού ξένη είναι για μένα και ξένη θα είναι για πάντα.

Ποιο είδος γραφής με το οποίο ασχοληθήκατε σας δυσκόλεψε περισσότερο;

 Από πάντα μου άρεσε ο ελεύθερος στίχος και ποτέ δεν δοκίμασα να γράψω σε κάποια άλλη μορφή. Πιστεύω ακράδαντα στην ελευθερία του στιχουργού να αφήσει να ρέουν τα συναισθήματά του και οι εικόνες δίχως να τον κωλύουν τα σχετικά μέτρα και σταθμά. Είναι σα να λέμε ελεύθερος στίχος ή βολεμένος σε κάποιο λούκι. Προτιμώ τον ελεύθερο.

Έχετε βοηθηθεί από την ελληνική κοινότητα στον Καναδά;

 Καθόλου. Ο ελληνισμός, ο οργανωμένος ελληνισμός, οι Κοινότητες δεν είναι καθόλου πνευματικοί φορείς, όσο κι αν αποζητούν να αποκαλούν τον εαυτό τους έτσι. Είναι απλά χριστιανικοί οργανισμοί υποδουλωμένοι στο πρωτόκολο της Αρχιεπισκοπής Καναδά και διοικούμενοι κάθε άλλο παρά με το σκοπό να προωθήσουν και να διαιωνίσουν τον πνευματικό ελληνισμό. Αφού ο καθαρά πνευματικός ελληνισμός είναι ολοκληρωτικά εναντίον του συστήματος της εκκλησίας και ιδιαίτερα στο εξωτερικό που ζω εγώ. Ο έλληνας του εξωτερικού έφυγε από την Ελλάδα για να βρει κάποιο καλύτερο τρόπο ζωής από οικονομική άποψη, δεν τον ενδιαφέρει η λογοτεχνία, ούτε και οι τέχνες σε γενικές γραμμές. Πόσο μάλλον όταν έχει επάνω του και την εκκλησία που απαιτεί να διατηρούνται τα χριστιανικά έθιμα όχι απαραίτητα και ο πνευματικός τομέας του έλληνα. Ο έλληνας του εξωτερικού γνωρίζει μόνο τα ελληνικά πανηγύρια και τις χοροεσπερίδες. Ο έλληνας του εξωτερικού γνωρίζει το σουβλάκι, τα πανηγύρια, τις εκκλησιαστικές γιορτές, κι αυτά προωθούν στον ξένο που νομίζει ότι η Ελλάδα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας τόπος γλεντιού.

Πώς αντιμετωπίζουν οι έλληνες τρίτης και τέταρτης γενιάς την ελληνική γλώσσα; Διαβάζουν ελληνική λογοτεχνία;

 Πολύ λίγο. Τα περισσότερα παιδιά ελλήνων στο εξωτερικό δεν μιλούν καλά τα ελληνικά κι αν τα μιλούν τα περισσότερα δεν ξέρουν να γραφουν ή να διαβάζουν ελληνικά. Κι εδώ ο κύριος λόγος είναι αν οι γονείς δεν ενδιαφέρονται για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία πώς είναι δυνατόν να μεταβιβάσουν κάτι στα παιδιά τους. Ναι, υπάρχουν ελληνικά σχολεία, ήμουν μάλιστα και δάσκαλος στα ελληνικά σχολεία της κοινότητας του Βανκούβερ για μερικά χρόνια, αλλά το όλο σύστημα, η όλη οργάνωση των σχολείων ήταν στα χέρια ανεκπαίδευτων γονέων που ήταν οι εκάστοτε γραμματείς και σύμβουλοι των Κοινοτήτων. Ποιο μπορεί νάταν το αποτέλεσμα! 

Τι θα θέλατε να πείτε στους έλληνες για την γλώσσα και την παιδεία σε σχέση με την κρίση που βιώνουμε;

  Να προσπαθήσει ο έλληνας να διατηρήσει τον πνευματικό άνθρωπο και να τον εμπεδώσει στη νέα γεννιά με κάθε τρόπο. Να συνεχιστεί αυτό το υπέροχο δημιουργικό ελληνικό πνεύμα να δημιουργεί και όχι μόνο στον οικονομικό τομέα αλλά πρώτιστα στον ανθρωπιστικό και καλλιτεχνικό χώρο. Αυτό ελπίζω κι εύχομαι να είναι το ελληνικό μέλλον.

Βιογραφικο Σημείωμα Μανώλη Αλυγιζάκη

O Μανώλης Αλυγιζάκης, είναι ένας Ελληνο-Καναδός ποιητής και συγγραφέας. Τελευταία έγινε επίτιμος καθηγητής και συνεργάτης της International Arts Academy και του απενεμήθη ο τιμητικός τίτλος Master of the Arts in Literature. Ξεχωρίζει για τη δυνατότητά του να κομίζει εικόνες και ιδέες με πλούσιο και συνειρμικό τρόπο που αγγίζουν βαθειά τον αναγνώστη. 

Γεννήθηκε στο χωριό Κολυμπάρι δυτικά από τα Χανιά της Κρήτης το 1947. Όταν ήταν σε παιδική ηλικία η οικογένεια του μετακόμισε πρώτα στη Θεσσαλονίκη και μετά στην Αθήνα όπου εσπούδασε παίρνοντας πτυχίο Πολιτικών Επιστημών από το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία για δυο χρόνια κι ύστερα μετανάστευσε στο Βανκούβερ του Καναδά όπου ζει ώς τώρα. 

Παρακολούθησε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Σαϊμον Φρεϊζερ για ένα χρόνο. Έχει γράψει τρία μυθιστορήματα, ένα μεγάλο αριθμό βιβλίων ποίησης που άρχισαν να εκδίδονται τα τελευταία χρόνια, αρκετά άρθρα, διηγήματα και μελέτες στα αγγλικά και στα ελληνικά που έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, ανθολογίες και εφημερίδες στον Καναδά, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Μεγάλη Βρεττανία, στην Αυστραλία, Ρουμανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Σουηδία και στην Ελλάδα. 

Η ποίησή του έχει μεταφραστεί στη Ρουμανική γλώσσα, στη Σουηδική, στην Ουγγρική, στα Ισπανικά, στα Γαλλικά, στα Γερμανικά, στη Ρώσικη γλώσσα. Μετά από χρόνια δουλειάς ως βοηθός σιδηρουργού, εργάτης στα τραίνα, ταξιτζής, και χρηματιστής πήρε σύνταξη και τώρα ζει σ’ ένα προάστιο του Βανκούβερ όπου και ασχολείται με το γράψιμο, τον κήπο του και με ταξίδια. Γύρω στο τέλος του 2006 ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Libros Libertad με σκοπό την έκδοση λογοτεχνικών βιβλίων. 

Διακρίσεις και Βραβεία

~Βραβείο Dr. Asha Bhargava Memorial Award, Writers International Network Canada, 2014

~Γιώργου Σεφέρη-Άπαντα, Βραχεία Λίστα στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, 2014, στην κατηγορία Μετάφραση.

~1ο διεθνές βραβείο ποίησης για τη μετάφρασή του “Γιώργος Σεφέρης-Άπαντα”, 2013

~Master of the Arts in Literature, International Arts Academy

~1ο βραβείο ποίησης, 7ος ετήσιος διαγωνισμός Βόλου, 2012

~Βachelor of Arts in Literature, International Arts Academy, 2012

~Honorary Instructor and fellow, International Arts Academy, 2012

~2ο βραβείο ποίησης, Inetrartia Festival, 2011

~3o βραβείο διηγήματος, Inetrartia Festival, 2011

Βιβλία στα Αγγλικά

Autumn Leaves, poetry, Ekstasis Editions, 2014

Ubermensch/Υπεράνθρωπος, poetry, Ekstasis Editions, 2013

Mythography, paintings and poetry, Libros Libertad, 2012

Nostos and Algos, poetry, Ekstasis Editions, 2012

Vortex, poetry, Libros Libertad, 2011

The Circle, novel, Libros Libertad, 2011

Vernal Equinox, poetry, Ekstasis Editions, 2011

Opera Bufa, poetry, Libros Libertad, 2010

Vespers, poetry by Manolis paintings by Ken Kirkby, Libros Libertad, 2010

Triptych, poetry, Ekstasis Editions, 2010

Nuances, poetry, Ekstasis Editions, 2009

Rendition, poetry, Libros Libertad, 2009

Impulses, poetry, Libros Libertad, 2009

Troglodytes, poetry, Libros Libertad, 2008

Petros Spathis, novel, Libros Libertad, 2008

El Greco, poetry, Libros Libertad, 2007

Path of Thorns, poetry, Libros Libertad, 2006

Footprints in Sandstone, poetry,
Authorhouse, Bloomington, Indiana, 2006

The Orphans - an Anthology, poetry,
Authorhouse, Bloomington, Indiana, 2005

Μεταφράσεις στην Αγγλική Γλώσσα

Idolaters,by Ioanna Frangia, a novel, Libros Libertad, 2014

Tasos Livaditis-Selected Poems, poetry,  Libros Libertad, 2014

Yannis Ritsos-Selected Poems,poetry, Ekstasis Editions, 2013

Cloe and Alexandra,poetry, Libros Libertad, 2013

George Seferis-Collected Poems,poetry, Libros Libertad, 2013

Cavafy-Selected Poems, Ekstasis Editions, 2011

Yannis Ritsos-Poems, edited by Apryl Leaf, Libros Libertad, 2010

Constantine P. Cafavy - Poems, edited by George Amabile, Libros Libertad, 2008

Βιβλία σε άλλες γλώσσες

Eszmelet, (Hungarian), poetry by Manolis Aligizakis, translated into Hungarian by Karoly Csiby, AB-ART, Bratislava, Slovakia, 2014

Ιερόδουλες, ποίηση, Σαιξπηρικόν, Θεσσαλονίκη, 2014

Υπεράνθρωπος, ποίηση, Εκδόσεις Ένεκεν, Θεσσαλονίκη, 2014

Ubermensch, (translated into German by Enikoe Thiele Csekei), poetry, WINDROSE, Austria, 2014

Nostos si Algos, (translated into Romanian by Lucia Gorea), poetry, DELLART, Cluj-Napoca, Romania, 2013

Τολμηρές Ανατάσεις, ποίηση, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2013

Φυλλορροές, ποίηση, Εκδόσεις Ένεκεν, Θεσσαλονίκη, 2013

Εαρινή Ισημερία, ποίηση, Εκδόσεις Ένεκεν, Θεσσαλονίκη, 2011

Στρατής  Ρούκουνας, μυθιστόρημα, Εκδόσεις Αριστείδη Μαυρίδη, Αθήνα, 1981

http://www.libroslibertad.ca

Έχουν γραφτεί για τον Μανώλη Αλιγιζάκη:

 http://www.patrides.com/nov010/vivliop1.htm

https://www.academia.edu/5292196/Υπεράνθρωπος_-_Μανώλης_Αλυγιζάκης_EKSTASIS_EDITIONS_

http://homouniversalisgr.blogspot.gr/2014/06/blog-post_3.html

https://authormanolis.wordpress.com

http://vequinox.wordpress.com