Πηγή:http://ebooks.edu.gr
Ο Υπερρεαλισμός ή Σουρρεαλισμός (από τη γαλλική λέξη surréalisme) ήταν ένα πρωτοποριακό κίνημα που δεν περιορίστηκε μόνο στον χώρο της λογοτεχνίας, αλλά επεκτάθηκε και σε άλλες μορφές τέχνης (εικαστικές τέχνες, κινηματογράφος, μουσική κλπ.) λαμβάνοντας και πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις. Γεννήθηκε τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα στη Γαλλία με κύριο εκφραστή τον Αντρέ Μπρετόν, ο οποίος το 1924 διακήρυξε με το Μανιφέστο του Υπερρεαλισμού τις αρχές του νέου κινήματος.
Για τις συνθήκες γέννησης του κινήματος του υπερρεαλισμού και την εμφάνισή του στην Ελλάδα, μπορείτε να παρακολουθήσετε δύο σύντομα αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης «Ελληνικός υπερρεαλισμός. Εμπειρίκος-Εγγονόπουλος»: Το κίνημα του υπερρεαλισμού στην Ευρώπη (διάρκεια: 2΄19΄΄) και Ο υπερρεαλισμός στην Ελλάδα: Ανδρέα Εμπειρίκου, Υψικάμινος (διάρκεια: 1΄30΄΄). Μπορείτε, επίσης, να συμβουλευτείτε το αφιέρωμα της εφημερίδας Η Καθημερινή με τίτλο «Ελληνικός Υπερρεαλισμός» (ένθετο: Επτά Ημέρες, 7 Ιουλ. 2002).
Παράλληλα, μπορείτε να διαβάσετε πώς όριζε τον υπερρεαλισμό ο ίδιος ο Α. Μπρετόν στο Μανιφέστο του το 1924, αλλά και με ποιο τρόπο εξηγούσαν τη δική τους σχέση με το κίνημα ο Α. Εμπειρίκος («Αμούρ-Αμούρ») και ο Οδ. Ελύτης («Τέχνη – Τύχη – Τόλμη»).
* * *
Δείτε δύο εξώφυλλα τευχών του περιοδικού La Révolution Surréaliste [= Η Υπερρεαλιστική Επανάσταση]. Εκδόθηκε λίγο μετά τη δημοσίευση του Μανιφέστου του Υπερρεαλισμού του Α. Μπρετόν. Συνολικά κυκλοφόρησαν 12 τεύχη από το 1924 έως το 1929. Στο εξώφυλλο του τεύχους 1 διαβάζουμε κάτω από την κεντρική φωτογραφία: «Πρέπει να καταλήξουμε σε μια νέα διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου», ενώ στο τεύχος 3 δεσπόζει πάνω από τον πίνακα περιεχομένων το σύνθημα «1925. Το τέλος της χριστιανικής εποχής». Η φωτογραφία στη μέση προέρχεται από το τεύχος 12 του περιοδικού και περιλαμβάνει την πρώτη σελίδα της δημοσίευσης του Δεύτερου Μανιφέστου του Υπερρεαλισμού (1929) του Μπρετόν.
 |  |  |
Κάντε κλικ στα εικονίδια για μεγέθυνση
Διαβάστε χαρακτηριστικά έργα Ελλήνων και ξένων υπερρεαλιστών συγγραφέων:
Α. Εμπειρίκος, «Τριαντάφυλλα στο παράθυρο», [Τρία αποσπάσματα], «Ηχώ», «Όχι Μπραζίλια μα Οκτάνα», «Μία ριξιά ζαριών δεν καταργεί ποτέ την τύχη»
Ν. Εγγονόπουλος, «Νέα περί του θανάτου του Ισπανού ποιητού Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα στις 19 Αυγούστου του 1936 μέσα στο χαντάκι του Καμίνο ντε λα Φουέντε», «Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν. Ι», «Το γλωσσάριον των ανθέων», «Μπολιβάρ», «Ποίηση 1948»
Οδ. Ελύτης, «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό», «Η τρελή ροδιά», «Η Μαρίνα των βράχων»
Ν. Ράντος [= Νικόλαος Κάλας], [Το τριακόσια τριάντα τρία δεν απαντά...]
Μ. Χατζηλαζάρου, «Χαμόγελα»
Μ. Σαχτούρης, «Τα δώρα», «Η Αποκριά», «Ο στρατιώτης ποιητής», «Ο Ελεγκτής»
Έ. Κακναβάτος, «Ώρα δειλινή», «Τριαντάφυλλα στο παράθυρο»
Δ.Π. Παπαδίτσας, «Βλαδίμηρε»
Ν. Βαλαωρίτης, «Κάθε λέξη που γεννάω», «Μικρός θρήνος», «Με πλοίο»
Ε.Χ. Γονατάς, «Ο σκαντζόχερος», «Η Άνοιξη»
Πωλ Ελυάρ, «Να κοιμάσαι»
Αντρέ Μπρετόν, «Τα γραπτά φεύγουν»
Τριστάν Τζαρά, «Ο κύριος ΑΑ, αντιφιλόσοφος»
Ν. Εγγονόπουλος, «Νέα περί του θανάτου του Ισπανού ποιητού Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα στις 19 Αυγούστου του 1936 μέσα στο χαντάκι του Καμίνο ντε λα Φουέντε», «Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν. Ι», «Το γλωσσάριον των ανθέων», «Μπολιβάρ», «Ποίηση 1948»
Οδ. Ελύτης, «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό», «Η τρελή ροδιά», «Η Μαρίνα των βράχων»
Ν. Ράντος [= Νικόλαος Κάλας], [Το τριακόσια τριάντα τρία δεν απαντά...]
Μ. Χατζηλαζάρου, «Χαμόγελα»
Μ. Σαχτούρης, «Τα δώρα», «Η Αποκριά», «Ο στρατιώτης ποιητής», «Ο Ελεγκτής»
Έ. Κακναβάτος, «Ώρα δειλινή», «Τριαντάφυλλα στο παράθυρο»
Δ.Π. Παπαδίτσας, «Βλαδίμηρε»
Ν. Βαλαωρίτης, «Κάθε λέξη που γεννάω», «Μικρός θρήνος», «Με πλοίο»
Ε.Χ. Γονατάς, «Ο σκαντζόχερος», «Η Άνοιξη»
Πωλ Ελυάρ, «Να κοιμάσαι»
Αντρέ Μπρετόν, «Τα γραπτά φεύγουν»
Τριστάν Τζαρά, «Ο κύριος ΑΑ, αντιφιλόσοφος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου